Praktycznie o finansach
Najczęstsze oszustwa internetowe. Uważaj na działania cyberoszustów
Oszustwa internetowe najczęściej skupiają się na przechwyceniu danych użytkowników sieci, aby następnie wykorzystać je w celach przestępczych. Ofiary takich przestępstw mogą stracić pieniądze, a także narazić się na inne poważne problemy związane z kradzieżą tożsamości. Jakie są najbardziej znane oszustwa internetowe, zarówno w Polsce, jak i za granicą? Dowiedz się, jak się przed nimi chronić.
Najnowsze oszustwa internetowe – na to uważaj!
Na jakie działania oszustów należy najbardziej uważać w polskim Internecie? Przede wszystkim warto wiedzieć, że rozróżnienie na oszustwa internetowe zagraniczne i polskie nie do końca jest uzasadnione. Sieć internetowa to globalny system – polscy internauci mogą również paść ofiarą oszustów z innych krajów.
Najnowsze oszustwa internetowe często mają formę fałszywych ofert, np. o sprzedaży. Jak je rozpoznać? Zwracaj przede wszystkim uwagę na wygląd sklepu i opisy produktów. Jeśli są napisane „łamaną polszczyzną”, możesz mieć do czynienia z nieuczciwym działaniem. Uwagę powinna zwracać uboga zawartość oferty, zaskakująco atrakcyjne ceny oraz niekompletność strony. Często oszuści dbają przede wszystkim o wygląd głównej witryny zaniedbując mniej odwiedzane przez klientów obszary. Warto sprawdzić przede wszystkim zakładkę „Kontakt” gdzie powinien być numer telefonu kontaktowego oraz czy sklep oferuje powszechnie stosowane formy płatności.
Popularnym sposobem na wyłudzanie danych są również fałszywe inwestycje. Jakie przykłady oszustw internetowych tego typu można wskazać? Najczęściej mają one formę reklam, które obiecują internautom zarobienie szybkich i dużych pieniędzy. Banery reklamowe kuszą na przykład zdjęciami milionerów w drogich samochodach i zapewnieniami, że już za chwilę ty również możesz stać się bajecznie bogaty.
Osoba padająca ofiarą tego rodzaju oszustwa internetowego jest narażona na przejęcie kontroli nad swoim urządzeniem przez oszusta, który wykorzystuje popularne komunikatory takie jak Zoom, MS Teams, Skype czy Google Meet – aplikacje, które większość użytkowników ma już zainstalowane. Dzięki temu przestępcy mogą wykonywać dowolne działania na urządzeniu bez konieczności nakłaniania do instalacji dodatkowego oprogramowania. To sprawia, że utrata danych i środków finansowych z konta staje się jeszcze łatwiejsza, co czyni to oszustwo niezwykle skutecznym. Na jakie inne zagrożenia należy uważać?
Oszustwa internetowe
Zobacz, na jakie zagrożenia należy uważać w szczególności w sieci.
- Oszustwa internetowe typu phishing: oszuści wysyłają e-maile lub SMS-y udające wiadomości od znanych firm bądź instytucji finansowych, próbując nakłonić użytkowników do ujawnienia danych osobowych.
- Oszustwa związane z loterią i rozdawaniem prezentów: przestępcy twierdzą, że zostałeś zwycięzcą loterii lub wygrałeś nagrodę. Aby ją otrzymać, musisz uiścić opłatę lub podać dane osobowe.
- Oszustwa związane z fałszywymi sklepami online: przestępcy tworzą strony internetowe, wyglądające niemal identycznie jak legalne platformy handlowe, oferujące produkty w atrakcyjnych cenach. Po złożeniu zamówienia i zapłaceniu nie otrzymasz kupionego przedmiotu.
- Oszustwa spoofingowe, vishingowe, smishingowe: to najnowsze oszustwa internetowe, na które niestety wiele osób się nabiera. Polegają ona na wykorzystaniu różnych technik manipulacji, aby skłonić ofiary do ujawnienia swoich danych osobowych lub finansowych.
- Kampanie fałszywych SMS-ów ze złośliwym oprogramowaniem Flubot: oszuści wysyłają fałszywe wiadomości SMS zawierające linki do złośliwego oprogramowania.
Aby chronić się przed wyżej wymienionymi oszustwami, zawsze należy zachować ostrożność – nie klikaj podejrzanych linków, zawsze sprawdzaj adres e-mail nadawcy i nigdy nie podawaj wrażliwych danych osobowych w odpowiedzi na wiadomości e-mail.
Pamiętaj także, że powyższa lista zdecydowanie nie wyczerpuje zakresu oszustw internetowych, jakie przestępcy usiłują przeprowadzać w sieci. Jest to niestety tylko niewielka i najlepiej poznana dotychczas część nieuczciwych działań.
Instytucje rządowe, banki, czy prywatne grupy osób (np. strona Niebezpiecznik) starają się propagować wiedzę na temat najnowszych oszustw internetowych. Warto jednak mieć świadomość, że „cyberprzestępcy” cały czas ulepszają swoje metody – należy zatem zachowywać czujność.
Gdzie zgłaszać oszustwa internetowe?
Co robić, jeśli podejrzewasz, że ktoś próbuje wyłudzić twoje dane? Przede wszystkim nie klikać żadnych linków ani nie wykonywać poleceń potencjalnego oszusta.
Jeśli podejrzewasz, że padłeś ofiarą oszustwa internetowego, przede wszystkim skontaktuj się ze swoim bankiem, który zabezpieczy Cię przed dalszymi szkodami jeśli np. dostęp do Twojej bankowości zostały przechwycone przez oszusta. Najczęściej konieczna jest blokada dostępów do bankowości elektronicznej czy kart płatniczych.
Jeżeli zauważysz podejrzaną aktywność sugerującą próbę wyłudzenia danych, kluczowe jest, by nie podążać za instrukcjami potencjalnych oszustów, w tym unikać klikania w podejrzane linki. W przypadku obaw o bezpieczeństwo swoich danych, niezbędne jest niezwłoczne powiadomienie banku, aby mógł on podjąć odpowiednie kroki zapobiegające ewentualnym stratom finansowym, takim jak zablokowanie dostępu do bankowości internetowej czy kart płatniczych. Równie ważne jest poinformowanie odpowiednich organów ścigania, w tym policji, o zaistniałej sytuacji. Organy te dysponują uprawnieniami i narzędziami, które pozwalają na efektywne działanie w przypadku oszustw internetowych. Dodatkowo, w celu wsparcia i dalszego dochodzenia, warto zgłosić incydent na stronie incydent.cert.pl, gdzie zespół NASK-Państwowego Instytutu Badawczego zajmie się weryfikacją zgłoszenia. Pamiętaj, że działania te są komplementarne i mają na celu zapewnienie maksymalnej ochrony przed skutkami oszustwa.
Próbę wyłudzenia danych powinno się zgłosić w najbliższej jednostce Policji lub w prokuraturze. Nie każdy ma tego świadomość, jednak trzeba wiedzieć, że można i powinno się dochodzić swoich praw.
Zgłoszenie incydentu do zespołu NASK państwowego instytutu badawczego można zrobić poprzez: do NASK na stronie internetowej incydent.cert.pl.
- SMS-em: +48 799 448 084
- Telefonicznie: +48 22 380 82 74
- E-mailem: cert@cert.pl
- Listownie na adres NASK PIB.
Twoje zgłoszenie odbierze i zweryfikuje jednostka NASK Państwowego Instytutu Badawczego.
Zgłaszanie oszustw internetowych ma na celu ochronę osobistych i finansowych interesów poszkodowanego oraz zapobieganie dalszemu rozprzestrzenianiu się oszustw i przestępstw w internecie. Informowanie odpowiednich organów, takich jak bank, policja, czy specjalistyczne jednostki zajmujące się cyberbezpieczeństwem, umożliwia szybką reakcję w celu zabezpieczenia ofiary przed dalszymi stratami finansowymi i ochronę jej danych osobowych. Ponadto, zgłoszenie przyczynia się do gromadzenia danych o metodach działania oszustów, co jest niezbędne dla opracowania skutecznych środków zapobiegawczych i edukacyjnych, mających na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa w zakresie cyberbezpieczeństwa. Współpraca z organami ścigania i instytucjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo w sieci pozwala na efektywne ściganie sprawców i minimalizację ryzyka podobnych incydentów w przyszłości.
Co może grozić za oszustwa internetowe?
Przestępstwa internetowe są ścigane – tak samo jak te dokonywane w „świecie realnym”. W zależności od skali i rodzaju czynu zabronionego mogą być zagrożone różnymi karami np.:
- Oszustwo komputerowe (art. 287 Kodeksu Karnego) – za oszustwo komputerowe, które polega na nieuprawnionym wpływaniu na automatyczne przetwarzanie, gromadzenie lub przekazywanie danych informatycznych, grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
- Oszustwo (art. 286 § 1 Kodeksu Karnego) – za „standardowe” oszustwo, które polega na podstępnym działaniu, mającym na celu niekorzystne rozporządzenie przez ofiarę mieniem, grozi kara od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.
Jeśli padłeś ofiarą oszustwa lub je podejrzewasz – działaj!
Nota prawna: Niniejsza treść nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego i ma charakter wyłącznie informacyjny.
Popularne wpisy na blogu:
Do jakiej kwoty można wziąć kredyt bez zaświadczeń?
Jak w bezpieczny sposób wypłacać pieniądze z bankomatu?
Jak działa karta kredytowa i czym jest okres bezodsetkowy?
Nadpłata kredytu hipotecznego w trakcie wakacji kredytowych. Co warto wiedzieć?
Kapitalizacja odsetek w lokacie długoterminowej. Na czym polega?
Od czego zależy oprocentowanie lokat?
Jak działa odnawialna lokata bankowa?
Lokata długoterminowa dla dziecka – czym się kierować przy jej wyborze?
Czy wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego się opłaca?
Wirtualny sejf bankowy. Na czym polega?