VeloTydzień Ekonomiczny 29 sierpnia 2024 r.
KOMENTARZ RYNKOWY
ZAGRANICA: Główne światowe rynki finansowe zareagowały spadkiem indeksów giełdowych w Azji i USA po gorszych od oczekiwań wynikach Nvidii (pomimo tego, że nadal wyniki spółki się poprawiają). Rentowności amerykańskich Treasuries były stabilne, natomiast polski złoty osłabił się, osiągając kurs EUR/PLN na poziomie około 4,30 po prezentacji założeń budżetu na przyszły rok. W Europie, dane inflacyjne ze strefy euro, zwłaszcza z Niemiec, mogą wspierać scenariusz obniżki stóp procentowych przez EBC. W USA, oczekiwania inwestorów koncentrują się na publikacjach związanych z rynkiem pracy oraz inflacją PCE, które mogą wpłynąć na decyzje Fed wysokości obniżki we wrześniu. Ogólnie, na rynkach obligacji i walut spodziewane są niewielkie zmiany do momentu publikacji kluczowych danych ekonomicznych, które mogą przesądzić o dalszych krokach Fed i EBC.
POLSKA: W drugim kwartale 2024 roku wzrost gospodarczy w Polsce wyniósł 3,2 proc. r/r, co było wyższe od oczekiwań (2,8 proc. r/r), a dzisiaj poznaliśmy strukturę PKB. Głównym motorem wzrostu była konsumpcja publiczna, która zaskoczyła wzrostem o 10,7 proc. r/r, napędzana głównie przez wydatki sektora publicznego, takie jak podwyżki płac w budżetówce oraz zbrojenia. Konsumpcja prywatna wzrosła o 4,7 proc. r/r, co jest wynikiem solidnym, ale nie spełniającym oczekiwań, biorąc pod uwagę dynamiczny wzrost dochodów gospodarstw domowych. Inwestycje, które wzrosły o 2,7 proc. r/r, również pozytywnie zaskoczyły, choć ich fundamenty wydają się niepewne. Ogólnie rzecz biorąc, mimo wyższych dochodów i inwestycji, nie można mówić o boomie konsumpcyjnym, a wzrost PKB na 2024 rok prognozowany jest na poziomie 3,0 proc. r/r z możliwym wzrostem do 3,5 proc. w 2025 roku, głównie dzięki odblokowaniu funduszy unijnych.
EKSPANSYWNY BUDŻET PAŃSTWA NA 2025 ROK
Projekt budżetu państwa na 2025 rok budzi liczne kontrowersje, ponieważ mimo objęcia Polski procedurą nadmiernego deficytu przez Komisję Europejską, nie przewiduje on redukcji deficytu, lecz jego wzrost. Polska stoi w obliczu kolejnego roku luźnej polityki fiskalnej, przy jednocześnie utrzymujących się wysokich stopach procentowych.
Deficyt budżetowy rośnie kolejny rok z rzędu. Kluczowym elementem tego budżetu jest znaczący wzrost deficytu budżetowego do poziomu 289 mld PLN, co stanowi istotną różnicę w porównaniu z planowanym deficytem na 2024 rok, wynoszącym 184 mld PLN. Deficyt sektora finansów publicznych ma wzrosnąć do 5,5 proc. PKB, co jest znacznie wyższe niż wiosenne prognozy, które przewidywały stopniowe zmniejszanie deficytu do 4,4 proc. PKB. Tak znaczący wzrost zadłużenia wynika głównie z konieczności spłaty obligacji covidowych (60 mld PLN), reformy finansowania samorządów (25 mld PLN) oraz znacznych wydatków na obronność, które mają przekroczyć 4,7 proc. PKB (+0,5 pkt. proc. PKB). W rezultacie rząd stoi przed wyzwaniem utrzymania stabilności finansów publicznych w obliczu rosnącego zadłużenia, nie dokonując przy tym cięć, ale też nie rezygnując z realizacji części obietnic wyborczych.
Znaczące wydatki na obronność pozostają priorytetem w polityce rządu. Polska, jako lider wśród krajów NATO pod względem wydatków na cele militarne, planuje przeznaczyć na ten cel rekordowe 187 mld PLN w 2025 roku. Choć te wydatki są niezbędne z punktu widzenia bezpieczeństwa narodowego, stanowią poważne obciążenie dla budżetu, zwłaszcza w kontekście rosnących kosztów obsługi długu publicznego (75 mld PLN w 2025 r.). Rosnące wydatki na obronność mogą również wpłynąć na negocjacje z Komisją Europejską. Jednocześnie wzrost potrzeb pożyczkowych netto do rekordowych 366 mld PLN wskazuje na poważne wyzwania finansowe, przed którymi stoi polski rząd. Planowane zmiany w składce zdrowotnej, które będą kosztować około 4 mld PLN, wymagają uzupełnienia dochodów NFZ z budżetu państwa. Dodatkowe koszty związane z wprowadzeniem renty wdowiej to kolejne 3-4 mld PLN, podczas gdy mechanizmy wsparcia dla gospodarstw domowych w związku z cenami energii zostaną zmniejszone z 4 do 2 mld PLN.
Założenia makroekonomiczne na 2025 rok dla Polski to mieszanka optymizmu w zakresie wzrostu gospodarczego, pesymizmu co do inflacji oraz poważnych wyzwań fiskalnych. Zadłużenie sektora finansów publicznych osiągnie rekordowy poziom 59,8 proc. PKB (wcześniej MF prognozował 57,3 proc.), blisko unijnej granicy 60 proc., co stawia Polskę w trudnej sytuacji, zwłaszcza w przypadku spadku inflacji poniżej prognozowanych 5 proc.. Jeszcze niedawno, w kwietniu, MF prognozował wzrost CPI na poziomie 4,1 proc. w przyszłym roku. Optymistyczne założenia dotyczące wzrostu PKB na poziomie 3,9 proc. mogą także okazać się trudne do zrealizowania. W kwietniu MF przewidywał wzrost na poziomie 3,7 proc.. Dodatkowo Minister Finansów przyznał, że spodziewa się, iż w połowie przyszłego roku NBP rozpocznie proces obniżania stóp procentowych.
PODSUMOWANIE
Przekroczenie granicy 60 proc. PKB całkowitego długu, choć arbitralne, budzi niepokój na rynkach. Rentowności polskich obligacji wzrosły o 10 pb. po konferencji prasowej rządu. Fundusze w BGK oraz PFR nie są włączone do budżetu państwa, by uniknąć ryzyka przekroczenia konstytucyjnego limitu 60 proc. PKB, dlatego istnieje możliwość, że naruszymy tylko traktatowy limit, a konstytucyjny zostanie spokojnie ominięty. W projekcie budżetu nie przewidziano środków na program dopłat do kredytów mieszkaniowych. Ponadto, ekspansywna polityka fiskalna może prowadzić do opóźnienia decyzji o obniżkach stóp procentowych, a także wpływać na większą zmienność kursu oraz rentowności obligacji.
Informacje i zastrzeżenia: Niniejszy materiał („Materiał”) ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy - Kodeks cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna, sprzedaży lub innego rodzaju przeniesienia któregokolwiek instrumentu finansowego. Bank dołożył wszelkich racjonalnych i niezbędnych starań, aby informacje zamieszczone w Materiale były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Informacje zawarte w Materiale nie mogą być traktowane jako propozycja nabycia którychkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego lub podatkowego ani jako forma świadczenia pomocy prawnej. Prognozy oraz dane zawarte w Materiale nie stanowią zapewnienia uzyskania określonych wyników jakichkolwiek transakcji finansowych ani przyszłych cen którychkolwiek instrumentów finansowych. Materiał nie stanowi badania inwestycyjnego ani publikacji handlowej w rozumieniu Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Bank i jego spółki (podmioty) zależne oraz pracownicy tych podmiotów mogą być zainteresowani zawarciem lub być stroną transakcji finansowych, w tym zawartych na instrumentach finansowych, których wynik jest uzależniony od czynników (danych i informacji) wymienionych w Materiałach.
Administratorem danych osobowych jest VeloBank S.A. z siedzibą w Warszawie (00-843) Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C (Bank). Dane kontaktowe Banku: VeloBank S.A., Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C, 00-843 Warszawa, telefon: 664 919 797, formularz: https://www.velobank.pl/kontakt/formularz-kontaktowy. Dane kontaktowe Inspektora Ochrony Danych: iod@velobank.pl. Bank przetwarza dane osobowe w odpowiedzi na zainteresowanie otrzymywaniem raportów analitycznych (art. 6 ust. 1 lit. a RODO - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE). Masz prawo do żądania od Banku dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, jak również prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych. Masz prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Podanie danych osobowych jest dobrowolne. W razie jakichkolwiek pytań lub sugestii skontaktuj się z nami.