KOMENTARZ RYNKOWY

ZAGRANICA: Europejskie giełdy zakończyły dwudniową serię spadków, głównie dzięki odbiciu notowań spółek technologicznych w związku z nadziejami na łagodniejsze restrykcje USA dotyczące sprzedaży półprzewodników do Chin. Na rynku obligacji rentowności francuskich papierów osiągnęły poziom 3 proc., porównywalny z Grecją, co jest precedensowym zjawiskiem i efektem politycznych napięć we Francji. W strefie euro uwaga skupia się na danych o inflacji HICP – prognozowany jest wzrost do 2,3 proc. r/r (z 2,0 proc. w październiku), głównie z powodu efektów statystycznych. Dziś poznamy także dane o stopie bezrobocia w Niemczech, gdzie oczekiwana jest stabilizacja na poziomie 6,1 proc..

POLSKA: Krajowy rynek finansowy wczoraj pozostawał stabilny, a złoty, mimo porannych wahań, zakończył dzień blisko poziomu otwarcia. Rentowności polskich obligacji spadły wzdłuż całej krzywej, co wskazuje na uspokojenie nastrojów inwestorów. W centrum uwagi w najbliższych dniach znajdzie się publikacja listopadowego wskaźnika inflacji CPI, dla którego prognozowany jest spadek do 4,6 proc. r/r (z 5,0 proc. r/r w październiku). Oczekiwane obniżenie inflacji to efekt wysokiej bazy porównawczej, szczególnie w cenach paliw, jednak spadek ten może okazać się przejściowy. Rok najprawdopodobniej zakończy się powrotem inflacji w okolice 5 proc., co będzie kluczowe dla oceny dalszej polityki monetarnej.

NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE TYGODNIA

Wzrost PKB w Polsce w III kw. 2024 r. spowolnił do 2,7 proc. r/r z 3,2 proc. r/r w II kw. 2024, a gospodarka zanotowała niewielki spadek aktywności gospodarczej o 0,1 proc. kw/kw. Struktura PKB była rozczarowująca, zwłaszcza gwałtowne spowolnienie konsumpcji prywatnej do 0,3 proc. r/r (z 4,6 proc. r/r), mimo wzrostu sprzedaży detalicznej (+1,3 proc. r/r) i rosnących realnych wynagrodzeń. Przyczyną mogły być rosnące oszczędności i ograniczone wydatki na usługi. Inwestycje wzrosły jedynie o 0,1 proc. r/r, głównie ze względu na spadek nakładów firm (-11,5 proc. r/r) oraz mniejszy wkład inwestycji publicznych. Pozytywnym, choć nietypowym czynnikiem, były zapasy (+3,2 pkt. proc.), co budzi zaskoczenie w warunkach osłabionego popytu. Eksport po czterech kwartałach wzrostów spadł o 0,7 proc. r/r, a import spowolnił do 1,9 proc. r/r, co skutkowało ujemnym wkładem eksportu netto (-1,5 pkt. proc.).

W październiku produkcja przemysłowa w Polsce wzrosła o 4,7 proc. r/r (prognozy rynkowe: 1,6 proc. r/r) po wrześniowym spadku o 0,4 proc. r/r. Na dodatni wynik wpłynęła większa liczba dni roboczych. Nawet po uwzględnieniu tego efektu oraz korekcie sezonowej, produkcja odnotowała solidny wzrost: 3,9 proc. r/r, a w ujęciu m/m wzrost wyniósł 4,6 proc.. Widać oznaki ożywienia w przemyśle, choć by ocenić ich trwałość trzeba będzie poczekać na dane z listopada.

Sprzedaż detaliczna w Polsce w październiku wzrosła o 1,3 proc. r/r po wrześniowym spadku o 3,0 proc. r/r, przekraczając oczekiwania (konsensus: 0,5 proc.). Poziom sprzedaży skorygowany sezonowo wzrósł o 5,6 proc. m/m, częściowo odrabiając niespodziewany spadek z poprzedniego miesiąca. Dane za początek czwartego kwartału 2024 dają nadzieję na ożywienie konsumpcji po słabszym trzecim kwartale. Wciąż oceniamy, że dynamika całkowitej konsumpcji będzie wyższa niż sprzedaży detalicznej (przez usługi), a jej podstawy pozostają stabilne.

W październiku stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce spadła do 4,9 proc., po wcześniejszej stabilizacji na poziomie 5,0 proc. w całym III kw. 2024 roku. Jest to wynik lepszy od oczekiwań, zarówno w odniesieniu do wstępnych szacunków MRPiPS, jak i prognoz, które zgodnie wskazywały na utrzymanie stopy bezrobocia na poziomie 5,0 proc.. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych zmniejszyła się w porównaniu z wrześniem o 4,1 tys. osób, choć skala spadku była mniejsza niż w analogicznym okresie w poprzednich latach. Zaskoczenie to wynikało przede wszystkim ze wzrostu liczby osób aktywnych zawodowo. W szczegółowych danych zauważalny jest niewielki wzrost liczby osób zwolnionych z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Mimo to, sytuacja na rynku pracy nie budzi obecnie większych obaw, choć w kolejnych miesiącach stopa bezrobocia może nieznacznie wzrosnąć ze względu na efekty sezonowe.

Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w Polsce wzrosło w październiku o 10,2 proc. r/r, przewyższając oczekiwania (10 proc. r/r). W ujęciu realnym płace zwiększyły się o 5,0 proc. r/r, co stanowi najwolniejszy wzrost od grudnia 2023 roku. Dynamika wynagrodzeń zmniejsza się systematycznie od lutego, kiedy osiągnęła poziom 12,9 proc. r/r, i zbliża się do wartości jednocyfrowych.

Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w Polsce zgodnie z oczekiwaniami obniżyło się o 0,5 proc. r/r oraz o 0,1 proc. m/m. Ósmy miesiąc z rzędu spadło (m/m) zatrudnienie w przetwórstwie przemysłowym, w którym pracuje 36 proc. wszystkich zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw.

W październiku wskaźnik cen producentów PPI w Polsce zmniejszył się do -5,2 proc. r/r z -6,3 proc. r/r we wrześniu, co było zgodne z oczekiwaniami. W ujęciu miesięcznym ceny producentów wzrosły o 0,4 proc.. Prognozujemy, że w kolejnych miesiącach skala deflacji PPI będzie stopniowo się zmniejszać.

W październiku podaż pieniądza M3 w Polsce wzrosła o 7,8 proc. r/r, przewyższając prognozy i przyspieszając w porównaniu do września. Należności sektora bankowego zwiększyły się o 4,7 proc. r/r, co było wynikiem szczególnie dynamicznego wzrostu kredytów konsumpcyjnych. Jednocześnie niski popyt na kredyty ze strony podmiotów niefinansowych przyczynił się do spadku akcji kredytowej w tym segmencie (m/m). Zobowiązania sektora bankowego wzrosły o 8,7 proc. r/r, głównie za sprawą zwiększenia depozytów osób prywatnych.

W III kw. 2024 r. przychody przedsiębiorstw niefinansowych w Polsce wzrosły o 0,4 proc. r/r po wcześniejszych spadkach, jednak wynik finansowy netto obniżył się aż o 29,2 proc. r/r. Wzrost kosztów (1,7 proc. r/r), wyraźnie przewyższający dynamikę przychodów, negatywnie wpłynął na rentowność. Wskaźnik rentowności sprzedaży netto wyniósł 2,9 proc., co jest wynikiem poniżej średniej z lat 2019–2023. Trudne warunki gospodarcze, w tym niski popyt oraz presja kosztowa, ograniczają możliwość poprawy marż. Rentowność w przetwórstwie przemysłowym, budownictwie i handlu jest niższa niż w poprzednich latach. Dodatkowo, inwestycje przedsiębiorstw spadły o 11,5 proc. r/r.

Niemiecki indeks Ifo w listopadzie spadł do 85,7 pkt. z poziomu 86,5 pkt. w październiku, co oznacza pogorszenie nastrojów wśród przedsiębiorców większe, niż przewidywano (konsensus: 86,2 pkt.). Spadek indeksu wynikał zarówno z gorszych ocen bieżącej sytuacji, jak i mniej optymistycznych oczekiwań. Szczególnie niepokojący pozostaje dalszy spadek zamówień w przemyśle oraz rosnący pesymizm w sektorze budowlanym. Dodatkowo pogorszeniu uległy nastroje w branżach usługowych, które wcześniej radziły sobie względnie dobrze. Jedynym pozytywnym sygnałem jest lekkie zmniejszenie pesymizmu w handlu, choć ogólny sentyment w tej branży nadal pozostaje daleki od optymizmu.

PKB Niemiec w III kw. 2024 roku spadł o 0,3 proc. r/r, co odpowiada wstępnym szacunkom wynoszącym -0,2 proc. r/r, po podobnym spadku w II kw.. Największym obciążeniem dla dynamiki PKB pozostały inwestycje, które zmniejszyły się o 3,4 proc. r/r, obniżając wzrost o 0,7 pkt. proc.. Po raz pierwszy od początku 2023 roku wkład eksportu netto był ujemny (-0,6 pkt. proc.). Konsumpcja prywatna obniżyła się o 0,1 proc. r/r, co odjęło od dynamiki PKB kolejne 0,1 pkt. proc.. Wzrost PKB wspierały jedynie konsumpcja publiczna (+0,5 pkt. proc.) oraz akumulacja zapasów (+0,5 pkt. proc.). W ujęciu kwartalnym PKB wzrosło jedynie o 0,1 proc., o 0,1 pkt. proc. mniej niż pierwotnie szacowano. Dane potwierdzają trudną sytuację w niemieckim przemyśle, gdzie wartość dodana spadła o 2 proc. r/r. Lepsze wyniki odnotowano w sektorze usług, który zanotował wzrost wartości dodanej o 1,1 proc. r/r.

Inflacja CPI w Niemczech w listopadzie wzrosła do 2,2 proc. r/r z 2,0 proc. r/r w październiku, choć wynik był nieco poniżej oczekiwanych 2,3 proc. r/r. W ujęciu miesięcznym zanotowano spadek o 0,2 proc. m/m, a inflacja bazowa zmniejszyła się o 0,3 proc. m/m, wpisując się w sezonowy trend. Przed pandemią w listopadzie notowano jednak większe spadki inflacji bazowej. Dane wskazują na stopniowy powrót procesów inflacyjnych do długoterminowych tendencji, co daje EBC przestrzeń do dalszych obniżek stóp procentowych, w miarę ustępowania presji inflacyjnej.

Wskaźnik PMI w przetwórstwie w Niemczech wzrósł w listopadzie, według wstępnych danych, do 43,2 pkt. z 43,0 pkt. w październiku, mimo oczekiwań na stabilizację. Mimo to, wartość indeksu nadal pozostaje znacznie poniżej neutralnego poziomu 50 pkt. W usługach sytuacja pogorszyła się, a indeks niespodziewanie spadł do 49,4 pkt. z 51,6 pkt., wbrew prognozom przewidującym lekki wzrost. Po ośmiu miesiącach na poziomie powyżej 50 pkt. PMI w usługach wrócił do wartości wskazujących na spadek aktywności. Przyczyną są niepewność klientów, spadek liczby zamówień oraz rosnące koszty, w tym najwyższy od 1993 r. wzrost płac negocjowanych. Wstępne dane za listopad sugerują niewielką poprawę oczekiwań przedsiębiorstw dotyczących przyszłej aktywności, głównie za sprawą nadziei na poprawę po wyborach. Jednak ogólne nastroje gospodarcze pozostają na historycznie niskim poziomie.

Wskaźnik PMI dla przemysłu strefy euro w listopadzie spadł, według wstępnych danych, do 45,2 pkt. z 46,0 pkt. w październiku, wbrew oczekiwaniom stabilizacji. Również w usługach PMI pogorszył się do 49,2 pkt. z 51,6 pkt., co było niespodzianką dla rynku. To pierwszy spadek poniżej neutralnego poziomu 50 pkt. w usługach od stycznia 2024 roku. W przetwórstwie indeks utrzymuje się poniżej 50 pkt. nieprzerwanie od 20 miesięcy. Na pogorszenie sytuacji wpływają niepewność polityczna we Francji, nadchodzące przedterminowe wybory w Niemczech oraz potencjalne skutki związane z wyborem Donalda Trumpa na prezydenta USA, w tym obawy o wzrost protekcjonizmu.

Wskaźnik ESI w Polsce w listopadzie wzrósł do 99,1 pkt., częściowo odrabiając straty z października. Poprawa wynikała z lepszych nastrojów w przetwórstwie, handlu detalicznym, budownictwie i nieco lepszych nastrojów konsumentów. Sektor usług odnotował jednak pogorszenie koniunktury. Na tle długoterminowych trendów pozytywnie wyróżniają się budownictwo i nastroje konsumentów, choć w drugiej połowie roku widać ich delikatny regres.

Wskaźnik ESI dla strefy euro wykazał niewielką poprawę w listopadzie. Największym zaskoczeniem był wzrost nastrojów w handlu, który osiągnął najwyższy poziom w 2024 roku, co może sugerować oczekiwany wzrost popytu wewnętrznego, mimo napięć związanych z wojną celną z USA. Nastroje w przetwórstwie także wzrosły, choć pozostają poniżej neutralnego poziomu. W sektorze usług nastąpiła korekta po wcześniejszym boomie, a nastroje konsumentów pogorszyły się, co można tłumaczyć trudną sytuacją gospodarczą i geopolityczną.

W listopadzie wskaźnik PMI dla przetwórstwa w USA wzrósł, zgodnie z oczekiwaniami, do 48,8 pkt. z 48,5 pkt. w październiku, pozostając poniżej neutralnego poziomu 50 pkt. W sektorze usług odnotowano silniejszy wzrost indeksu, do 57,0 pkt. z 55,0 pkt., co przyczyniło się do wzrostu PMI kompozytowego do 55,3 pkt., najwyższego poziomu od kwietnia 2022 roku. Choć wzrost w przetwórstwie był umiarkowany, poprawiły się oczekiwania co do przyszłej produkcji, osiągając najwyższy poziom od maja 2022 r., oraz wzrosło zatrudnienie. Optymizm był związany z przewidywaniami niższych stóp procentowych, niższej inflacji oraz bardziej sprzyjającej biznesowi administracji po wyborach prezydenckich, w tym rozluźnienia regulacji. To pozytywnie wpłynęło zwłaszcza na nastroje w przemyśle wytwórczym.

W Polsce Sejm uchwalił nowelizację ustawy, która ustanawia Wigilię dniem wolnym od pracy począwszy od 2024 roku. Dodatkowo od 2025 roku trzy niedziele poprzedzające Wigilię będą dniami handlowymi, co ma złagodzić wpływ dodatkowego dnia wolnego na sektor handlu detalicznego. Według  doniesień medialnych nie jest pewne, czy prezydent podpisze ustawę zawierającą takie zapisy.

Komisja Europejska pozytywnie oceniła średniookresowy plan budżetowo-strukturalny Polski, uwzględniając istotne inwestycje w modernizację obronności. Bez tych inwestycji deficyt budżetowy mieściłby się w wyznaczonych przez KE granicach. Plan przewiduje redukcję deficytu nominalnego sektora instytucji rządowych i samorządowych poniżej 3 proc. PKB do 2028 roku, co pozwoli na zakończenie procedury nadmiernego deficytu. Roczne dostosowanie fiskalne ma wynosić 0,8 pkt proc., a kluczowe obszary konsolidacji to świadczenia społeczne. Pierwszy raport z postępów w redukcji deficytu zostanie opublikowany w kwietniu 2025 roku. KE zaakceptowała plany większości krajów UE, z wyjątkiem Holandii, której wydatkowa ścieżka została oceniona jako przekraczająca wyznaczone limity.

Informacje i zastrzeżenia: Niniejszy materiał („Materiał”) ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy - Kodeks cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna, sprzedaży lub innego rodzaju przeniesienia któregokolwiek instrumentu finansowego. Bank dołożył wszelkich racjonalnych i niezbędnych starań, aby informacje zamieszczone w Materiale były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Informacje zawarte w Materiale nie mogą być traktowane jako propozycja nabycia którychkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego lub podatkowego ani jako forma świadczenia pomocy prawnej. Prognozy oraz dane zawarte w Materiale nie stanowią zapewnienia uzyskania określonych wyników jakichkolwiek transakcji finansowych ani przyszłych cen którychkolwiek instrumentów finansowych. Materiał nie stanowi badania inwestycyjnego ani publikacji handlowej w rozumieniu Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Bank i jego spółki (podmioty) zależne oraz pracownicy tych podmiotów mogą być zainteresowani zawarciem lub być stroną transakcji finansowych, w tym zawartych na instrumentach finansowych, których wynik jest uzależniony od czynników (danych i informacji) wymienionych w Materiałach.

Administratorem danych osobowych jest VeloBank S.A. z siedzibą w Warszawie (00-843) Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C (Bank). Dane kontaktowe Banku: VeloBank S.A., Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C, 00-843 Warszawa, telefon: 664 919 797, formularz: https://www.velobank.pl/kontakt/formularz-kontaktowy. Dane kontaktowe Inspektora Ochrony Danych: iod@velobank.pl. Bank przetwarza dane osobowe w odpowiedzi na zainteresowanie otrzymywaniem raportów analitycznych (art. 6 ust. 1 lit. a RODO - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE). Masz prawo do żądania od Banku dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, jak również prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych. Masz prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Podanie danych osobowych jest dobrowolne. W razie jakichkolwiek pytań lub sugestii skontaktuj się z nami.