KOMENTARZ RYNKOWY

ZAGRANICA: Na rynkach zagranicznych sesja w czwartek zakończyła się umiarkowanym wzrostem indeksu S&P500 o 0,2 proc. i większym wzrostem Nasdaq Composite o 0,8 proc., napędzanym przez akcje Tesli, która po pozytywnych prognozach finansowych zyskała aż 22 proc.. W Europie natomiast giełdy notowały niewielkie wzrosty – DAX zyskał 0,3 proc., a rynki w Paryżu i Londynie wzrosły po 0,1 proc.. Dolar nieznacznie osłabił się, a kurs EURUSD wzrósł do poziomu bliskiego 1,08. Rentowności 10-letnich amerykańskich obligacji spadły, co przełożyło się na stabilizację i lekkie spadki rentowności w Europie. Kluczową publikacją dzisiejszego dnia jest niemiecki indeks Ifo, którego oczekiwany wzrost do 85,9 pkt. może potwierdzić pozytywne sygnały z wcześniejszych odczytów PMI dla niemieckiego przemysłu i usług.

POLSKA: Warszawska giełda nie zaliczyła wczoraj udanego dnia – indeks WIG20 spadł o 0,5 proc., zamykając się na poziomie 2245 pkt, co przybliża go do wsparcia przy 2200 pkt, czyli sierpniowego minimum. Na rynku obligacji widoczna była stabilizacja – rentowności polskich papierów skarbowych nieznacznie spadły, wymazując wzrosty z poprzednich dni. Złoty umocnił się względem kluczowych walut (po ostatnim osłabieniu): EURPLN spadł do poziomu 4,34, a USDPLN do poniżej 4,03, co świadczy o chwilowym uspokojeniu nastrojów inwestorów, którzy przyjęli za scenariusz bazowy wygraną Donalda Trumpa w USA.

NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE TYGODNIA

We wrześniu sprzedaż detaliczna zmalała o 3,0 proc. rok do roku, co zaskoczyło negatywnie wszystkich analityków. Po wcześniejszym wzroście o 2,6 proc. r/r w sierpniu, wyniki były znacznie poniżej prognoz (2,3 proc.). Na słabsze dane wpłynęły czynniki kalendarzowe, ale zapewne decydujące było przesunięcie się konsumpcji w stronę usług, co widać było w pierwszej połowie roku. Dodatkowo, efekt wysokiej bazy w sprzedaży paliw i żywności negatywnie wpłynął na roczną dynamikę. Średnio w trzecim kwartale sprzedaż detaliczna wzrosła o 1,3 proc. r/r, co oznacza znaczące wyhamowanie w stosunku do dynamiki 4,5-5 proc. obserwowanej w pierwszym i drugim kwartale tego roku. Na początku roku nie spodziewaliśmy się boomu konsumpcyjnego, a raczej odbudowę oszczędności przez gospodarstwa domowe i realizuje się zakładany scenariusz.

Podaż pieniądza M3 zwiększyła się we wrześniu o 6,5 proc. r/r (konsensus: 6,8 proc. r/r) w porównaniu do 7,8 proc. r/r w sierpniu. Niższy wynik to głównie efekt osłabienia tempa wzrostu agregatu M2 (szczególnie depozytów i zobowiązań do dwóch lat), przy jednoczesnym wzroście dynamiki M1 (przede wszystkim w bieżących zobowiązaniach i depozytach). W obszarze kreacji pieniądza odnotowano dalszy wzrost kredytów i zadłużenia jednostek rządowych.

Dane dotyczące nastrojów konsumentów wskazują na pogorszenie oceny bieżącej sytuacji (−15,8 pkt. wobec −13,9 pkt. we wrześniu) oraz oczekiwań (−11,6 pkt. vs. −9,7 pkt. w poprzednim miesiącu). Pogorszenie ocen bieżących dotyczy wszystkich kategorii, ale największy spadek dotyczył sytuacji gospodarczej kraju, co może być efektem negatywnych skutków powodzi. Obserwujemy także zmniejszenie gotowości do dokonywania większych zakupów, a także spadek planów zakupowych.

Wskaźnik bezrobocia we wrześniu utrzymał się na poziomie 5,0 proc., zgodnie z szacunkami MRPiPS. Liczba bezrobotnych spadła o 2,7 tys., osiągając 796,6 tys., co jest wartością zbliżoną do rekordowo niskiego poziomu z czerwca. Jednak widać pewne oznaki osłabienia popytu na pracę – liczba osób zwolnionych z przyczyn związanych z zakładem pracy wzrosła o 2 proc. r/r, a liczba bezrobotnych absolwentów wzrosła o 1,1 proc. r/r. Znacząco niższa niż rok temu była również liczba ofert pracy zgłaszanych w urzędach.

Produkcja przemysłowa we wrześniu zmalała o 0,3 proc. r/r (konsensu +0,3 proc. r/r), po spadku o 1,2 proc. r/r w sierpniu (korekta z -1,5 proc.). Po odsezonowaniu jej poziom pozostaje względnie stabilny od połowy 2022 roku. W grupach przemysłowych widoczny jest spadek produkcji dóbr zaopatrzeniowych (-2,6 proc. r/r) i inwestycyjnych (-1,2 proc. r/r), podczas gdy produkcja dóbr konsumpcyjnych rośnie. Przewidujemy ożywienie w krajowym przemyśle, ale najpewniej wiosna przyszłego roku, co związane jest z trwającą dywersyfikacją polskiego eksportu przy słabej kondycji gospodarki Niemiec.

Produkcja budowlana obniżyła się o 9,0 proc. r/r (prognozy kons.: -9,6 proc.) po wcześniejszym spadku o 9,6 proc. w sierpniu. Sytuacja ta wynika z przejściowego okresu między perspektywami finansowymi UE oraz spadku inwestycji prywatnych i budownictwa mieszkaniowego (wpływ wysokich stóp procentowych). W 2025 r., wraz z uruchomieniem projektów z KPO, odbiciem inwestycji prywatnych i obniżkami stóp NBP, oczekujemy poprawy sytuacji branży.

We wrześniu przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosło o 10,3 proc. r/r, czyli wolniej o 0,8 pkt. proc. niż oczekiwano (prognozy: 11,1 proc.). W ujęciu realnym płace zwiększyły się o 5,2 proc. r/r, co jest najwolniejszym tempem wzrostu od grudnia 2023. Zatrudnienie w sektorze obniżyło się o 0,5 proc. r/r, zgodnie z prognozami. Hamowanie wzrostów płac będzie jednym z czynników przybliżających nas do obniżek stóp procentowych pod koniec I kwartału 2025 r..

Deflacja cen producentów (PPI) wyniosła we wrześniu 6,3 proc. r/r w porównaniu z 5,5 proc. r/r w sierpniu, co odzwierciedla m.in. spadki cen w przetwórstwie naftowym. Deflacja dotyczy większości branż przetwórczych, co wskazuje na ogólną tendencję spadkową cen. Wyższy poziom deflacji pokazuje, że perspektywa odbicia przemysłu jest na razie mglista.

Raport NBP za III kwartał 2024 wskazuje na osłabienie kondycji sektora przedsiębiorstw, choć prognozy na kolejny kwartał i na przyszły rok są bardziej optymistyczne, wspierane przez oczekiwaną dynamikę popytu krajowego. Choć eksportowa dynamika popytu nieco wzrosła, pozostaje na niskim poziomie. W ujęciu nominalnym przychody sektora przedsiębiorstw zmalały, jednak w ujęciu realnym widoczne jest ożywienie, choć z obniżoną dynamiką wzrostu przychodów.

Wskaźnik PMI w przetwórstwie niemieckim nieoczekiwanie wzrósł w październiku do 42,6 pkt. z 40,6 pkt. we wrześniu, przekraczając prognozy, które zakładały wzrost tylko o 0,1 pkt. proc., do 40,7 pkt.. Podobnie wskaźnik PMI dla usług wzrósł do 51,4 pkt. z 50,6 pkt., przewyższając konsensus na poziomie 50,8 pkt.. Mimo tych pozytywnych zmian, PMI w przetwórstwie wciąż pozostaje znacznie poniżej neutralnej granicy 50 pkt. oraz wieloletniej średniej. Obecna zmiana to za mało by uznać ją za fundamentalną.

W strefie euro wskaźnik PMI dla przemysłu wzrósł w październiku do 45,9 pkt. z 45,0 pkt. we wrześniu, nieznacznie przekraczając oczekiwania (45,3 pkt.). Wskaźnik PMI dla usług jednak spadł do 51,2 pkt. z 51,4 pkt.. w poprzednim miesiącu, mimo prognoz na poziomie 51,7 pkt. Złożony wskaźnik PMI dla sektora prywatnego nadal wskazuje na spadek aktywności, przy czym głównym źródłem słabości są gospodarki Niemiec i Francji, podczas gdy w innych krajach regionu notuje się wzrost aktywności najszybszy od czterech miesięcy.

W USA wskaźnik PMI dla przemysłu zwiększył się w październiku do 47,8 pkt. z 47,3 pkt. we wrześniu, lekko przewyższając oczekiwania (47,5 pkt.). Równocześnie, wskaźnik dla sektora usług nieznacznie wzrósł do 55,3 pkt. w porównaniu do 55,2 pkt. miesiąc wcześniej. Zmiany są kosmetyczne i na tle wyborów w USA praktycznie nie mają znaczenia dla oceny sytuacji rynkowej.

Dane o nowych wnioskach o zasiłek dla bezrobotnych w USA pokazały ich spadek do 227 tys. z 242 tys. tydzień wcześniej (po korekcie), wbrew oczekiwaniom na poziomie 240 tys. Średnia czterotygodniowa wniosków wzrosła do 238,5 tys., co jest najwyższym poziomem od lipca tego roku, a liczba bezrobotnych kontynuujących zasiłek wyniosła 1,897 mln, najwyższą wartość od listopada 2021. Dane te są spójne z obrazem stopniowego osłabienia rynku pracy.

Na Węgrzech bank centralny pozostawił stopy procentowe bez zmian, z główną stopą na poziomie 6,50 proc.. Wrześniowe dane wskazują na kontynuację dezinflacji, a wskaźnik CPI powrócił do celu (3,0 proc. r/r), jednak kluczowy wpływ na decyzję miała sytuacja międzynarodowa. W komunikacie podkreślono, że napięcia geopolityczne zwiększają ryzyko inflacyjne, podnosząc ceny energii i premię za ryzyko w gospodarkach wschodzących. Bank zasygnalizował, że dalsze decyzje będą podejmowane ostrożnie, co potwierdziły wcześniejsze komentarze, studzące oczekiwania na październikową obniżkę stóp.

MFW w swoim najnowszym raporcie World Economic Outlook ocenił, że globalna walka z inflacją przyniosła w większości krajów pozytywne efekty, choć w niektórych regionach presja inflacyjna nadal jest widoczna. MFW prognozuje, że w latach 2024 i 2025 światowy wzrost gospodarczy wyniesie 3,2 proc., co oznacza nieznaczne podniesienie prognozy o 0,1 pkt. proc. na rok 2024, bez zmian w perspektywie 2025 roku. Autorzy raportu podkreślają potrzebę trzech kluczowych zmian w polityce gospodarczej: w polityce pieniężnej (gdzie obniżki stóp mają wspierać aktywność przy słabnącym rynku pracy), fiskalnej (w celu stabilizacji zadłużenia i odbudowy rezerw finansowych) oraz strukturalnej (wzmocnienie wzrostu gospodarczego i produktywności w obliczu wyzwań demograficznych i klimatycznych). MFW prognozuje dla Polski wzrost gospodarczy na poziomie 3,0 proc. r/r w 2024 roku (podniesienie o 0,2 pkt. proc.) i 3,5 proc. w 2025 roku (+0,3 pkt. proc.).

Ankieta EBC wśród ekonomistów rynkowych pokazuje, że długoterminowe prognozy wzrostu PKB dla strefy euro (na pięć lat) pozostają stabilne na poziomie 1,3 proc., utrzymując trend spadkowy obserwowany od poprzedniego roku. Krótkoterminowo, prognozy wzrostu PKB na 2024 wynoszą 0,7 proc., na 2025 1,2 proc., a na 2026 1,4 proc.. Prognozy inflacji HICP pozostają niezmienione (2,4 proc. na 2024 i 1,9 proc. na 2025 i 2026), a długoterminowe oczekiwania inflacyjne na poziomie 2,0 proc. są stabilne od początku 2024 roku, co świadczy o ich zakotwiczeniu wokół celu inflacyjnego.

Rada Ministrów zatwierdziła projekt ustawy o Radzie Fiskalnej, która ma rozpocząć działalność w 2026 roku. Pierwszy projekt budżetu opiniowany przez nowy organ będzie dotyczył roku 2027. Polska jest ostatnim krajem UE bez organu opiniującego budżety.

Ponadto, prezydent podpisał ustawę dotyczącą dochodów jednostek samorządu terytorialnego (JST), zmieniając sposób ich ustalania z tytułu udziałów w podatkach dochodowych. Nowa regulacja określa, że dochody JST będą kalkulowane na podstawie procentu dochodów podatników danego podatku na obszarze danej JST.

Informacje i zastrzeżenia: Niniejszy materiał („Materiał”) ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy - Kodeks cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna, sprzedaży lub innego rodzaju przeniesienia któregokolwiek instrumentu finansowego. Bank dołożył wszelkich racjonalnych i niezbędnych starań, aby informacje zamieszczone w Materiale były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Informacje zawarte w Materiale nie mogą być traktowane jako propozycja nabycia którychkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego lub podatkowego ani jako forma świadczenia pomocy prawnej. Prognozy oraz dane zawarte w Materiale nie stanowią zapewnienia uzyskania określonych wyników jakichkolwiek transakcji finansowych ani przyszłych cen którychkolwiek instrumentów finansowych. Materiał nie stanowi badania inwestycyjnego ani publikacji handlowej w rozumieniu Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Bank i jego spółki (podmioty) zależne oraz pracownicy tych podmiotów mogą być zainteresowani zawarciem lub być stroną transakcji finansowych, w tym zawartych na instrumentach finansowych, których wynik jest uzależniony od czynników (danych i informacji) wymienionych w Materiałach.

Administratorem danych osobowych jest VeloBank S.A. z siedzibą w Warszawie (00-843) Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C (Bank). Dane kontaktowe Banku: VeloBank S.A., Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C, 00-843 Warszawa, telefon: 664 919 797, formularz: https://www.velobank.pl/kontakt/formularz-kontaktowy. Dane kontaktowe Inspektora Ochrony Danych: iod@velobank.pl. Bank przetwarza dane osobowe w odpowiedzi na zainteresowanie otrzymywaniem raportów analitycznych (art. 6 ust. 1 lit. a RODO - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE). Masz prawo do żądania od Banku dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, jak również prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych. Masz prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Podanie danych osobowych jest dobrowolne. W razie jakichkolwiek pytań lub sugestii skontaktuj się z nami.