KOMENTARZ RYNKOWY

ZAGRANICA: Amerykańskie giełdy zakończyły czwartkowe notowania na plusie, wspierane komentarzami Donalda Trumpa, który wyraził niechęć do nakładania ceł na Chiny. Dolar pozostał stabilny wobec głównych walut, podczas gdy jen umocnił się względem dolara po podwyżce stóp procentowych przez Bank Japonii do poziomu najwyższego od 2008 roku. Dziś na rynkach zagranicznych największe zainteresowanie wzbudzą wstępne wskaźniki PMI z głównych gospodarek, które prawdopodobnie wskażą kontynuację dekoniunktury w przemyśle oraz lekkie ożywienie w usługach. Ponadto w USA opublikowany zostanie zrewidowany szacunek indeksu Uniwersytetu Michigan oraz dane o sprzedaży domów na rynku wtórnym za grudzień, gdzie oczekiwany jest niewielki wzrost.

POLSKA: Na krajowym rynku złoty kontynuował umocnienie wobec euro, zbliżając się do poziomu 4,21 pod koniec czwartkowej sesji, jednocześnie pozostając stabilny względem dolara (USDPLN poniżej 4,06). Nie ma jasnego przekonania co do powodów dla takiego umocnienia złotego oprócz ewentualnej wiary części rynku w porozumienie pokojowe na Ukrainie i dużej sprawczości prezydenta USA podczas swoich pierwszych dni u władzy. Rentowności krajowych obligacji odnotowały lekki wzrost, odzwierciedlając umiarkowaną zmienność na bazowych rynkach długu. Dziś w centrum uwagi znajdą się dane o grudniowej podaży pieniądza w Polsce, która według prognoz wzrosła o 8,8 proc.  r/r, co oznacza marginalne przyspieszenie w porównaniu z listopadowym wynikiem (8,7 proc. r/r).

NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE TYGODNIA

Grudzień przyniósł wzrost sprzedaży detalicznej o 1,9 proc. r/r, co było wynikiem słabszym od listopadowego wzrostu o 3,1 proc. r/r. Odczyt okazał się także poniżej prognoz (3,8 proc. r/r), co sugeruje ostrożniejsze podejście konsumentów do wydatków, choć wzrosty to nadal głównie efekt zainteresowania klientów autami. W całym 2024 r. wartość sprzedaży samochodów, motocykli i części liczona w cenach stałych była o 19,6 proc. wyższa niż w roku 2023. W samym tylko grudniu sprzedaż nowych aut była o 25,1 proc. rdr wyższa niż przed rokiem. Niemniej jednak dane wspierają scenariusz przyspieszenia dynamiki konsumpcji w ostatnim kwartale 2024 roku. Łączne wyniki za grudzień wskazują na powolne ożywienie gospodarcze, które jednak nie powinno powodować nadmiernej presji inflacyjnej.

Produkcja budowlano-montażowa zmniejszyła się w grudniu o 8,0 proc. r/r, co było wynikiem lepszym od prognoz (konsensus: −11,7 proc. r/r). Względem listopada (-9,3 proc. r/r) dynamika poprawiła się m.in. dzięki większej liczbie dni roboczych. Mimo że wszystkie działy budownictwa odnotowały spadki w skali roku, roboty specjalistyczne oraz inżynieria lądowa wykazały poprawę względem wcześniejszych miesięcy. Najsłabiej wypadła budowa budynków, której dynamika spadła o 20 proc. r/r, osiągając najniższy poziom od lutego 2021 r.

W styczniu nastroje konsumenckie uległy poprawie – zarówno bieżący, jak i wyprzedzający wskaźnik wzrosły o 1,6 pkt. proc. Największą poprawę odnotowano w ocenie przyszłej sytuacji ekonomicznej kraju (wzrost o 3,0 pkt. proc.) oraz obecnej sytuacji finansowej gospodarstw domowych (wzrost o 2,9 pkt. proc.). Jedynym obszarem z gorszym wynikiem były możliwości dokonywania ważnych zakupów, gdzie wskaźnik bieżący spadł o 0,9 pkt. proc., co nastąpiło po wzroście w okresie przedświątecznym.

Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w grudniu 8821,25 PLN. W ujęciu nominalnym płace wzrosły o 9,8% r/r, co było słabszym wynikiem niż oczekiwano (11,0 proc. r/r). W efekcie końcówka roku przyniosła – po raz pierwszy w 2024 roku – jednocyfrową dynamikę płac. W ujęciu realnym wzrost wynagrodzeń spowolnił do ok. 4,9 proc. r/r. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w grudniu wyniosło 6453,7 tys. etatów, co oznacza spadek o 0,6 proc. r/r. Była to głębsza od oczekiwań (-0,5 proc. r/r) i najgłębsza (ex aequo z październikiem) skala spadku obserwowana w minionym roku.

W grudniu produkcja przemysłowa wzrosła o 0,2 proc. r/r, po spadku o 1,3 proc. r/r w listopadzie, jednak wynik ten był poniżej oczekiwań (1,2 proc. r/r). W ujęciu odsezonowanym produkcja przemysłowa spadła o 0,6 proc. r/r. Grudniowy wynik wpisuje się w szerszy trend umiarkowanej poprawy kondycji przemysłu, ale tempo wzrostu pozostaje niestabilne, szczególnie ze względu na różnice w liczbie dni roboczych (−1 m/m, +1 r/r). Świąteczne przestoje mogły mieć wpływ na produkcję w grudniu.

W grudniu inflacja producencka PPI wyhamowała do −2,6 proc. r/r (konsensus: −2,4 proc. r/r) z −3,8 proc. r/r w listopadzie. W ujęciu miesięcznym ceny producentów spadły o 0,2 proc., głównie w wyniku dalszego obniżania cen w górnictwie (−1,5 proc. m/m) oraz w przetwórstwie przemysłowym (−0,1 proc. m/m). Obserwowane spadki cen są zgodne z globalnymi trendami dezinflacyjnymi w sektorze produkcyjnym.

W III kw. 2024 deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych (general government) wzrósł do 6,2 proc. PKB z 6,0 proc. PKB w II kw. (w ujęciu sumy czterech kwartałów). Dług publiczny w tym samym okresie zwiększył się do 53,5 proc. PKB z 52,3 proc. PKB. Dynamika dochodów wzrosła do 7,4 proc. r/r wobec 5,0 proc. r/r kwartał wcześniej. Głównym źródłem wzrostu były wyższe wpływy z podatków od dochodów i majątków (przede wszystkim PIT i CIT). Słabsze wyniki odnotowano w przypadku podatków nakładanych na produkty i import – dynamika spadła do 3,5 proc.  r/r z 16,3 proc. r/r wcześniej. W tej grupie przychody z VAT wzrosły o 11,7 proc. r/r, jednak był to wolniejszy wzrost niż 24,4 proc. r/r kwartał wcześniej, co odzwierciedla spowolnienie konsumpcji prywatnej.

MFW w raporcie przeglądowym dla Polski w ramach art. IV ocenił, że w 2024 roku polski PKB wzrósł o 2,8 proc., głównie za sprawą konsumpcji. Prognozy na lata 2025–2026 wskazują na wzrost o 3,5 proc.. Luka popytowa powinna stopniowo się zmniejszać i zaniknąć do 2027–2029 roku. Deficyt fiskalny w 2024 roku wyniósł 5,9 proc. PKB i nieznacznie spadnie do 5,6 proc. w bieżącym roku, co wynika z wysokich wydatków na obronność. Inflacja, która osiągnie szczyt przed połową roku, ma szansę obniżyć się do poziomu zbliżonego do celu NBP w 2025 roku, co otwiera możliwość stopniowych obniżek stóp procentowych. Wyzwaniami pozostają malejąca konkurencyjność kosztowa, starzenie się społeczeństwa oraz niski potencjał wzrostowy wśród partnerów handlowych. Fundusz podkreśla konieczność zwiększenia inwestycji, redukcji barier regulacyjnych oraz pełnego wykorzystania środków z KPO. Polska musi także przekształcić się z gospodarki wykorzystującej technologie z zagranicy w gospodarkę bardziej innowacyjną.

Ministrowie finansów UE rekomendowali Polsce ograniczenie nadmiernego deficytu do 2028 roku, określając limity wzrostu wydatków netto: 6,3 proc. w 2025, 4,4 proc. w 2026, 4 proc. w 2027 i 3,5 proc. w 2028 roku. Decyzja ta wynika z procedury nadmiernego deficytu uruchomionej przez KE w czerwcu 2024 roku. Polska będzie zobowiązana do składania półrocznych raportów, z pierwszym przypadającym na kwiecień 2025 roku. Rekomendacje dotyczą także Belgii, Francji, Włoch, Malty, Słowacji i Rumunii.

Christine Lagarde, prezes EBC podczas Światowego Forum Ekonomicznego, stwierdziła, że instytucja ta nie zbyt wolno obniża stóp procentowych, a przyjęta strategia łagodzenia polityki pieniężnej jest odpowiednio wyważona. Podkreśliła, że osiągnięcie celu inflacyjnego na poziomie 2 proc. jest nadal możliwe, a proces dezinflacji w strefie euro przebiega zgodnie z oczekiwaniami. Lagarde zwróciła także uwagę na konieczność przygotowania Europy na potencjalne cła, które mogą zostać wprowadzone przez nowego prezydenta USA. Jednocześnie pozytywnie oceniła fakt, że Donald Trump nie wprowadził ogólnych ceł w pierwszym dniu swojej prezydentury. Yannis Stournaras, członek Rady Prezesów EBC, zasugerował, że do końca roku stopy procentowe EBC powinny zostać obniżone z obecnych 3,00 proc. do około 2,00 proc..

Podczas wideo-przemówienia na Światowym Forum Ekonomicznym w Davos, prezydent Donald Trump zapowiedział, że będzie naciskał na łagodzenie polityki pieniężnej. Wezwał do obniżenia cen ropy, co ma wspierać globalną gospodarkę i pomóc zakończyć wojnę na Ukrainie. Podkreślił, że USA będą intensyfikować wydobycie ropy i gazu, by wzmocnić swoją pozycję gospodarczą i technologiczną. Skrytykował Unię Europejską za nierówne traktowanie amerykańskich firm i zapowiedział dążenie do uczciwszych relacji handlowych. Zapowiedział też obniżki podatków, ograniczenie regulacji oraz wspieranie produkcji w USA, a także wezwał Rosję do zakończenia wojny na Ukrainie i zapowiedział dalsze sankcje na ten kraj podkreślając słabą kondycję rosyjskiej gospodarki.

Styczniowy wskaźnik ZEW, oceniający przewidywania analityków i inwestorów instytucjonalnych dotyczące gospodarki Niemiec, obniżył się do 10,3 pkt. z 15,7 pkt. miesiąc wcześniej, znacznie poniżej prognoz. Jednocześnie historycznie niski wskaźnik ocen bieżącej sytuacji wzrósł do -90,4 pkt. z grudniowego poziomu -93,1 pkt. Negatywne nastroje na początku roku wynikały z danych makroekonomicznych, które wskazały na spadek PKB Niemiec w 2024 r. – drugi rok z rzędu. Aktywność gospodarki osłabia ograniczenie wydatków konsumpcyjnych oraz niski popyt w sektorze budowlanym. Niepewność polityczna oraz skomplikowany proces tworzenia rządu po lutowych wyborach dodatkowo wpływają na pogorszenie oczekiwań.

UNCTAD oszacował, że w 2024 roku globalny napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych zmniejszył się o 8 proc., pomimo ogólnego wzrostu o 11 proc. do poziomu 1,4 biliona USD. Spadek wynika głównie z ograniczenia przepływów przez europejskie gospodarki pośrednie, takie jak Luksemburg i Holandia. W Europie napływ inwestycji bezpośrednich spadł o 45 proc., co dotknęło 18 z 27 krajów UE, w tym Niemcy i Polskę, gdzie odnotowano spadki na poziomie 60 proc.. Z kolei Ameryka Północna zanotowała wzrost o 13 proc., w tym USA o 10 proc., głównie dzięki aktywności w fuzjach i przejęciach. Globalne projekty greenfield zmniejszyły się o 8 proc. pod względem liczby i 7 proc. pod względem wartości, jednak pozostają na wysokim poziomie, szczególnie w sektorze półprzewodników i technologii AI. W Europie wartość takich inwestycji spadła o 23 proc., natomiast w Ameryce Północnej wzrosła o 23 proc.. Udział USA w globalnych zapowiedzianych inwestycjach greenfield osiągnął rekordowy poziom 14,3 proc..

Bank Japonii podniósł stopy procentowe o 25 pb., osiągając poziom 0,5 proc., co jest najwyższą wartością od 2008 roku. Decyzja, podjęta stosunkiem głosów 8:1, była zgodna z oczekiwaniami rynku. Wraz z podwyżką zaprezentowano najnowsze prognozy gospodarcze – dynamika PKB na 2025 rok pozostała bez większych zmian (mediana nadal wskazuje na wzrost o 1,1 proc.), natomiast prognoza inflacji na bieżący rok została podniesiona z 1,9 proc. do 2,4 proc. Bank Japonii zwrócił uwagę, że oczekiwane podwyżki wynagrodzeń w przedsiębiorstwach będą wspierać wzrost inflacji. W przypadku realizacji obecnych prognoz gospodarczych BoJ zamierza kontynuować cykl podwyżek stóp procentowych.

Norges Bank, zgodnie z oczekiwaniami rynkowymi, pozostawił stopy procentowe na niezmienionym poziomie, przy czym główna stopa wynosi obecnie 4,50 proc. W komunikacie bank centralny potwierdził przejrzystość swojego forward guidance, zapowiadając możliwość obniżki stóp procentowych w marcu, pod warunkiem, że procesy gospodarcze będą rozwijały się zgodnie z przewidywaniami.

Informacje i zastrzeżenia: Niniejszy materiał („Materiał”) ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy - Kodeks cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna, sprzedaży lub innego rodzaju przeniesienia któregokolwiek instrumentu finansowego. Bank dołożył wszelkich racjonalnych i niezbędnych starań, aby informacje zamieszczone w Materiale były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Informacje zawarte w Materiale nie mogą być traktowane jako propozycja nabycia którychkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego lub podatkowego ani jako forma świadczenia pomocy prawnej. Prognozy oraz dane zawarte w Materiale nie stanowią zapewnienia uzyskania określonych wyników jakichkolwiek transakcji finansowych ani przyszłych cen którychkolwiek instrumentów finansowych. Materiał nie stanowi badania inwestycyjnego ani publikacji handlowej w rozumieniu Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Bank i jego spółki (podmioty) zależne oraz pracownicy tych podmiotów mogą być zainteresowani zawarciem lub być stroną transakcji finansowych, w tym zawartych na instrumentach finansowych, których wynik jest uzależniony od czynników (danych i informacji) wymienionych w Materiałach.

Administratorem danych osobowych jest VeloBank S.A. z siedzibą w Warszawie (00-843) Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C (Bank). Dane kontaktowe Banku: VeloBank S.A., Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C, 00-843 Warszawa, telefon: 664 919 797, formularz: https://www.velobank.pl/kontakt/formularz-kontaktowy. Dane kontaktowe Inspektora Ochrony Danych: iod@velobank.pl. Bank przetwarza dane osobowe w odpowiedzi na zainteresowanie otrzymywaniem raportów analitycznych (art. 6 ust. 1 lit. a RODO - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE). Masz prawo do żądania od Banku dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, jak również prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych. Masz prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Podanie danych osobowych jest dobrowolne. W razie jakichkolwiek pytań lub sugestii skontaktuj się z nami.