MakroPodsumowanie Tygodnia 20 grudnia 2024 r.
KOMENTARZ RYNKOWY
ZAGRANICA: Giełdy w USA odreagowały część środowych spadków wywołanych bardziej jastrzębim od oczekiwań stanowiskiem FOMC. Rentowności amerykańskich obligacji wzrosły, a oprocentowanie 10-letnich papierów osiągnęło poziom 4,56 proc. – najwyższy od maja. Na kursie EURUSD nie odnotowano większych zmian, oscylował w okolicach 1,04. Dziś globalna uwaga skupia się na danych z USA dotyczących inflacji PCE, kluczowego wskaźnika inflacji śledzonego przez Fed. Oczekuje się jego wzrostu do 2,5 proc. r/r, a bazowej wersji do 2,9 proc. r/r. Dane o dochodach i wydatkach Amerykanów za listopad mogą dodatkowo potwierdzić odporność gospodarki USA, co już sygnalizowały listopadowe wyniki sprzedaży detalicznej. W Europie kluczowym wydarzeniem będą dane o koniunkturze konsumenckiej.
POLSKA: W czwartek złoty umacniał się względem głównych walut – EURPLN spadł w okolice 4,25, a USDPLN do 4,10. Rentowności polskich obligacji wzrosły na całej długości krzywej, odzwierciedlając globalne trendy i lokalne czynniki rynkowe. Dziś uwaga inwestorów skupia się na danych o sprzedaży detalicznej, które mogą dostarczyć wskazówek o stanie polskiej gospodarki w końcówce roku. Prognozy analityków są optymistyczne – zakładają realny wzrost sprzedaży detalicznej o 2,1 proc. r/r, co wymazałoby negatywne efekty obserwowane pod koniec trzeciego kwartału. Taki wynik potwierdziłby poprawę sytuacji konsumenckiej na tle wcześniejszych miesięcy.
NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE TYGODNIA
Rezerwa Federalna obniżyła stopę fed funds o 25 pb. do przedziału 4,25-4,50 procent. Decyzja była zgodna z oczekiwaniami, a przeciw głosował tylko jeden członek FOMC. Mediana oczekiwań co do stóp procentowych na przyszły rok wskazuje na mniejszą skalę luzowania niż jeszcze we wrześniu (50 pb. vs 100 pb.). Członkowie FOMC prognozują kontynuację obniżek w 2026 roku (50 pb.). Nowa projekcja inflacji PCE na 2025 to 2,5 proc., a na 2026 - 2,1 proc.. Rewizja PKB na 2024 wskazuje na wzrost 2,5 roc.. To co się zmieniło to skala niepewności co do wpływu polityki fiskalnej i handlowej Donalda Trumpa na inflację, stąd też niższe obniżki stóp procentowych planowane w przyszłym roku.
Wzrost PKB w USA w III kw. 2024 przyspieszył do 3,1 proc. (kw/kw annualizowane) wobec 3,0 proc. w II kwartale. To spora rewizja względem poprzedniego szacunku, wskazującego na wzrost na poziomie 2,8 proc. i kolejne zaskoczenie w górę aktywnością, która miała już spowalniać. Wysoki wzrost jest zasługą głównie sektora usług, co znalazło odzwierciedlenie zarówno w konsumpcji prywatnej, która zwiększyła się o 3,7 proc. (najsilniej od początku 2023), jak i w eksporcie, którego dynamikę zrewidowano w górę.
W październiku saldo rachunku obrotów bieżących Polski wyniosło 1,064 mld EUR, podczas gdy we wrześniu zanotowano deficyt w wysokości 1,434 mld EUR. Dynamika eksportu wzrosła do 1,5 proc. r/r z 0,5 proc. r/r we wrześniu, natomiast import wzrósł o 6,6 proc. r/r, po wzroście o 5,1 proc. r/r miesiąc wcześniej. Dane te wskazują na znaczną poprawę w handlu zagranicznym, mimo że deficyt w obrotach towarowych utrzymuje się już od sześciu miesięcy. Może to oznaczać stopniowy powrót inwestycji zagranicznych do Polski.
Inflacja CPI w listopadzie osiągnęła 4,7 proc. r/r, a ostateczne dane okazały się nieco wyższe od wstępnych szacunków (4,6 proc. r/r). Korekta w stosunku do wstępnych danych dotyczyła kategorii bazowych. Inflacja bazowa, wyłączając żywność i energię, wyniosła między 4,3 proc. r/r, w porównaniu do 4,1 proc. r/r w październiku. Prognozujemy, że w grudniu inflacja wzrośnie do 5,0 proc. r/r i utrzyma się na tym poziomie przez pierwszą połowę 2025 roku. W drugiej połowie przyszłego roku, po zaniku negatywnych czynników statystycznych, inflacja zacznie spadać i osiągnie cel inflacyjny w czwartym kwartale 2025 roku.
Produkcja przemysłowa w listopadzie spadła o 1,5 proc. r/r (konsensus: 0,0 proc.) wobec wzrostu o 4,6 proc. r/r w październiku. W ujęciu odsezonowanym, wg GUS, odnotowano wzrost o 1,1 proc. r/r, lecz nasze szacunki wskazują na spadek o 0,6% r/r, co może wynikać z innego ujęcia efektu dni roboczych (-2 dni r/r). Otoczenie globalne nadal negatywnie wpływa na aktywność w polskim przemyśle, a perspektywy sektora pozostają mieszane. Więcej na ten temat w Makro Flash: Produkcja słabo, ale będzie dobrze.
W listopadzie inflacja producencka PPI wyniosła 3,7 proc. r/r wobec 5,2 proc. r/r w październiku. W energetyce ceny wzrosły o 0,9 proc. m/m, a w przetwórstwie odnotowano drugi z rzędu wzrost o 0,5 proc. m/m. W najbliższych miesiącach oczekujemy stopniowego zmniejszania się deflacji PPI wraz z hamowaniem spadku cen dóbr importowanych.
Produkcja budowlana w listopadzie spadła o 9,3 proc. r/r, a w ujęciu odsezonowanym obniżyła się o 5,8 proc. r/r. Spadki w budownictwie koncentrują się przede wszystkim w segmencie budowy budynków, który odnotował głęboką zniżkę o 16 proc. r/r.
Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w listopadzie wyniosło 8478,26 PLN, a jego nominalny wzrost przyspieszył do 10,5 proc. r/r z 10,2 proc. r/r w październiku, powyżej oczekiwań. W ujęciu realnym płace wzrosły o 5,6 proc. r/r. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw spadło natomiast o 0,5 proc. r/r, ale w ujęciu m/m wzrosło o 0,1 proc..
W grudniu konsumenci w Polsce oceniali bieżącą sytuację lepiej niż w listopadzie, chociaż poziom ufności konsumenckiej pozostaje niski. Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej wzrósł do -16,7 pkt. z -17,1 pkt.. Wskaźnik wyprzedzający wzrósł marginalnie. Konsumenci są ostrożni wobec sytuacji geopolitycznej; 30,5 proc. badanych uznaje ją za zagrożenie dla suwerenności Polski. Grudniowe badania koniunktury konsumenckiej pokazują poprawę ocen możliwości dokonywania ważnych zakupów.
Inwestycje firm zatrudniających co najmniej 50 pracowników w trzecim kwartale 2024 roku spadły o 8,1 proc. r/r, a ich struktura nie zmieniła się znacząco względem drugiego kwartału 2024. We wszystkich sektorach, niezależnie od formy własności, obserwowano spadki r/r, przy czym największe dotyczą sektora publicznego, natomiast najmniejsze redukcje inwestycji zauważono wśród krajowych firm prywatnych. Zakładane przez nas odbicie w 2025 roku może koncentrować się (i rozpocząć) od firm sektora publicznego, które oczekują na rozpoczęcie programów współfinansowanych ze środków unijnych.
Deficyt budżetu po listopadzie 2024 wyniósł 141,8 mld PLN. W okresie styczeń – listopad dochody budżetu państwa wzrosły o 9,1 proc. r/r (w tym dochody z PIT wzrosły o 15,8 proc. r/r, VAT – o 17,1 proc. r/r, CIT – o 13 proc. r/r). Dochody budżetu państwa z PIT za okres styczeń-listopad nie uwzględniają przekazania dodatkowych 8,2 mld PLN do jednostek samorządu terytorialnego. Transfer ten będzie widoczny w dochodach budżetu z PIT za grudzień. Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – listopad było wyższe o 25,8 proc. niż przed rokiem. Realizacja deficytu zgodnie ze znowelizowaną ustawą budżetową oznaczałaby wystąpienie niedoboru 100 mld PLN w grudniu.
Bank Japonii nie zmienił stóp procentowych; główna stopa wynosi nadal 0,25 procent. Podkreślono utrzymującą się wysoką niepewność wpływającą na gospodarkę i inflację. Decyzja zapadała dzień po zapowiedzi pauzy przez Fed i była dobrze odebrana przez rynek.
Riksbank, zgodnie z oczekiwaniami, obniżył główną stopę procentową o 25 pb. do 2,5 procent. Celem obniżki było dalsze wsparcie gospodarki oraz doprowadzenie do stabilizacji inflacji na poziomie celu inflacyjnego, do którego inflacja się obniżyła w minionym roku. Jeżeli rozwój sytuacji w szwedzkiej gospodarce będzie zgodny z oczekiwaniami, to bank nie wyklucza kolejnej obniżki w pierwszej połowie 2025.
Norges Bank, zgodnie z oczekiwaniami, pozostawił główną stopę procentową na poziomie 4,50 proc., na którym znajduje się od grudnia 2023. W ocenie banku ten poziom stóp procentowych przyczynił się do schłodzenia gospodarki oraz ograniczenia inflacji. Inflacja jest obecnie wyraźnie niższa niż w szczycie, jednak dalszą dezinflację mogą utrudniać rosnące koszty firm. Zbliża się moment luzowania polityki pieniężnej. Jeśli rozwój sytuacji w gospodarce będzie zgodny z obecnymi prognozami, bank obniży stopy w marcu 2025.
Bank Anglii, zgodnie z oczekiwaniami, pozostawił główną stopę procentową na poziomie 4,50 procent. Za decyzją głosowało sześcioro bankierów centralnych, a trzy osoby preferowały obniżkę stóp o 25 pb.. Zdaniem BoE stopniowe podejście do zmniejszania restrykcyjności polityki pieniężnej pozostaje właściwe. Podwyższona niepewność w gospodarce sprawia, że BoE nie podejmuje się zobowiązać co do terminu i skali dalszych obniżek. Bank będzie decydował o odpowiednim stopniu restrykcyjności polityki pieniężnej z posiedzenia na posiedzenie. Naszym zdaniem w 2025 bank obniży stopy procentowe łącznie o 100 pb.
Na grudniowym posiedzeniu czeski CNB pozostawił stopy procentowe bez zmian, w tym główną, dwutygodniową stopę repo na poziomie 4,0 proc.. Za taką decyzją głosowało 5 z 7 członków Zarządu, dwóch opowiedziało się za obniżką o 25 pb.. Oczekiwana przez rynek pauza w cyklu została uzasadniona nową projekcją, która pokazuje, że inflacja utrzyma się na poziomie nieznacznie powyżej 2 proc. do końca 2026, a proces dezinflacji wśród bazowych komponentów, w szczególności w usługach, nie dobiegł końca. CNB oczekuje, że inflacja może nieco przyspieszyć w kolejnych miesiącach (w listopadzie wyniosła 2,8 proc. r/r), jednak na początku 2025 powinna powrócić do górnego przedziału odchyleń od celu, który wynosi 3 proc.. Na ten moment spodziewamy się, że obniżki zostaną wznowione wiosną, ale cięcie w lutym nie jest zupełnie wykluczone.
Inflacja w strefie euro w listopadzie wzrosła do 2,2 proc. r/r z 2,0 proc. w październiku, napędzana głównie przez ceny usług. Deflacja cen energii wyhamowała do -2,0 proc. r/r. Główny ekonomista EBC Philip Lane podkreślił, że inflacja powinna stopniowo spadać, wskazując na konieczność elastyczności w polityce monetarnej.
Agencja Moody’s obniżyła rating kredytowy Francji z Aa2 do Aa3. Decyzja ta została podjęta poza standardowym harmonogramem, a ocena wiarygodności kredytowej drugiej co do wielkości gospodarki Europy znajduje się teraz trzy poziomy poniżej najwyższego poziomu (podobnie jak w przypadku agencji Fitch i S&P). Moody’s uzasadnia swoją decyzję przewidywanym pogorszeniem stanu finansów publicznych Francji w nadchodzących latach oraz niską szansą na trwałe zmniejszenie deficytu w związku z problemami politycznymi w tym kraju.
Przemysłowy PMI w Niemczech ponownie spadł do poziomu 42,5 pkt., najniższego od trzech miesięcy. Badanie wskazuje, że przemysł pozostaje w głębokiej recesji, notując dalsze redukcje zatrudnienia. Największym problemem są utrzymujące się spadki zamówień, wynikające między innymi z ograniczonego popytu zagranicznego. W całym sektorze prywatnym syntetyczny indeks PMI nieznacznie wzrósł (do 47,8 pkt. z 47,2 pkt.), wskazując na mniejszą skalę spowolnienia aktywności niż przed miesiącem, do czego przyczynił się sektor usługowy. Usługowy PMI wzrósł w grudniu do 51,0 pkt. z 49,3 pkt. w listopadzie.
Przemysłowy PMI w strefie euro w grudniu utrzymał się na poziomie 45,2 pkt., mimo przewidywań o niewielkim wzroście do 45,3 pkt., utrzymując się poniżej poziomu neutralnego już od ponad dwóch lat. Wyniki strefy euro były obciążone słabymi nastrojami firm w Niemczech i Francji. Jednocześnie, po listopadowym spadku indeksu, niespodziewanie poprawiła się sytuacja w sektorze usług, wzrastając do 51,4 pkt. z 49,5 pkt.
Indeks PMI w przemyśle w USA spadł w grudniu bardziej niż oczekiwano, osiągając poziom 48,3 pkt. z 49,7 pkt., ale widać ogromną poprawę w usługach. Produkcja bieżąca zmniejszyła się najsilniej od maja 2020 roku, a firmy przetwórcze oceniały perspektywy na przyszłość nieco gorzej niż przed miesiącem, co mogło być wynikiem obaw dotyczących potencjalnego wzrostu ceł i inflacji. Z drugiej strony, sytuacja w sektorze usług poprawiła się wyraźnie mocniej niż oczekiwano, osiągając najwyższy poziom od ponad trzech lat i wynosząc aż 58,5 pkt. Silna poprawa w sektorze usług wywindowała syntetyczny wskaźnik koniunktury w gospodarce do poziomu 56,6 pkt., najwyższego od 33 miesięcy.
Ursula von der Leyen zapowiedziała rozpoczęcie prac nad 16. pakietem sankcji UE wobec Rosji, który ma osłabić źródła finansowania wojny. Dotychczasowe sankcje pogłębiają problemy gospodarcze Rosji – rubel osiągnął najniższy poziom od początku wojny, a inflacja w niektórych sektorach wynosi 70 procent. Dodatkowo od stycznia UE przekaże Ukrainie 18 mld EUR pożyczki w ramach G7.
Bundestag nie udzielił kanclerzowi Olafowi Scholzowi wotum zaufania, co doprowadziło do przedterminowych wyborów, które odbędą się 23 lutego. Rząd mniejszościowy będzie zarządzał finansami Niemiec na podstawie prowizorium budżetowego, co oznacza, że będzie mógł wydatkować jedynie te środki, które zostały już przyznane i są niezbędne do funkcjonowania kraju. W sondażach przedwyborczych prowadzi CDU/CSU z 31 proc., a na drugim miejscu jest AfD z 19 proc., SPD dopiero trzecie z 17 proc. poparcia.
Informacje i zastrzeżenia: Niniejszy materiał („Materiał”) ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy - Kodeks cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna, sprzedaży lub innego rodzaju przeniesienia któregokolwiek instrumentu finansowego. Bank dołożył wszelkich racjonalnych i niezbędnych starań, aby informacje zamieszczone w Materiale były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Informacje zawarte w Materiale nie mogą być traktowane jako propozycja nabycia którychkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego lub podatkowego ani jako forma świadczenia pomocy prawnej. Prognozy oraz dane zawarte w Materiale nie stanowią zapewnienia uzyskania określonych wyników jakichkolwiek transakcji finansowych ani przyszłych cen którychkolwiek instrumentów finansowych. Materiał nie stanowi badania inwestycyjnego ani publikacji handlowej w rozumieniu Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Bank i jego spółki (podmioty) zależne oraz pracownicy tych podmiotów mogą być zainteresowani zawarciem lub być stroną transakcji finansowych, w tym zawartych na instrumentach finansowych, których wynik jest uzależniony od czynników (danych i informacji) wymienionych w Materiałach.
Administratorem danych osobowych jest VeloBank S.A. z siedzibą w Warszawie (00-843) Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C (Bank). Dane kontaktowe Banku: VeloBank S.A., Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C, 00-843 Warszawa, telefon: 664 919 797, formularz: https://www.velobank.pl/kontakt/formularz-kontaktowy. Dane kontaktowe Inspektora Ochrony Danych: iod@velobank.pl. Bank przetwarza dane osobowe w odpowiedzi na zainteresowanie otrzymywaniem raportów analitycznych (art. 6 ust. 1 lit. a RODO - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE). Masz prawo do żądania od Banku dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, jak również prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych. Masz prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Podanie danych osobowych jest dobrowolne. W razie jakichkolwiek pytań lub sugestii skontaktuj się z nami.