Program Aktywny Rodzic

Wniosek możesz złożyć :

• w naszej bankowości internetowej,
• poprzez portal Emp@tia,
• na platformie PUE ZUS,
• przez aplikację mobilną mZUS.

Jeżeli złożysz wniosek przez bank lub portal Emp@tia, to ZUS sprawdzi, czy masz profil na ich Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Jest to system informatyczny, za którego pośrednictwem przez internet możesz załatwiać sprawy w ZUS.

Jeśli nie masz profilu na PUE ZUS, urząd założy Ci taki profil na podstawie danych z wniosku o świadczenie wychowawcze. Potwierdzenie założenia profilu otrzymasz na swój e-mail, który podasz we wniosku. Na numer telefonu z wniosku dostaniesz jednorazowe hasło. Należy je zmienić przy pierwszym logowaniu do PUE ZUS. Hasło otrzymasz w SMS-ie z adresu „ZUS”.

Program Aktywny Rodzic ma ułatwić rodzicom i opiekunom pogodzenie zadań związanych z rodzicielstwem i aktywnością zawodową.

Świadczenia z programu Aktywny Rodzic przysługują Ci, jeśli mieszkasz w Polsce i jesteś rodzicem lub opiekunem dzieci do lat 3 oraz jesteś:

• obywatelem polskim,
• obywatelem UE/EFTA lub Wielkiej Brytanii,
• obywatelem innego kraju, o ile spełniasz warunek legalnego pobytu w Polsce na podstawie karty pobytu z dostępem do rynku pracy albo na podstawie innego dokumentu potwierdzającego legalny pobyt i dostęp do rynku pracy.

W ramach program Aktywny rodzic zostały ustalone 3 nowe świadczenia:

• Aktywni rodzice w pracy (tzw. babciowe).
• Aktywnie w żłobku- zastępuje dofinansowanie do żłobka.
• Aktywnie w domu- zastępuje rodzinny kapitał opiekuńczy.

Świadczenie aktywni rodzice w pracy

Świadczenie przysługuje na każde dziecko w wieku od 12 do 35 miesiąca aktywnym zawodowo:

• matce albo ojcu, z którą/którym dziecko wspólnie mieszka i pozostaje na jej/jego utrzymaniu,
• opiekunowi faktycznemu dziecka (czyli osobie, która faktycznie się nim opiekuje i wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka),
• osobie, która pełni funkcję rodziny zastępczej albo osobie, która prowadzi rodzinny dom dziecka.

Świadczenie aktywni rodzice w pracy przysługuje osobie aktywnej zawodowo, czyli wykonującej pracę zarobkową (np. jako pracownik, zleceniobiorca, osoba prowadząca działalność gospodarczą, rolnik, funkcjonariusz tzw. służb mundurowych), która osiąga przychody na poziomie minimalnym określonym w ustawie.

Świadczenie nie przysługuje, jeśli:

• dziecko uczęszcza do przedszkola – w takim przypadku można ubiegać się o świadczenie aktywnie w domu.
• dziecko uczęszcza do żłobka, klubu dziecięcego lub jest pod opieką dziennego opiekuna – w takim przypadku można ubiegać się o świadczenie aktywnie w żłobku lub aktywnie w domu.

Świadczenie wynosi 1500 zł miesięcznie na dziecko, a jeżeli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności (łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji) – 1900 zł miesięcznie.

Świadczenie aktywnie w żłobku

Świadczenie przysługuje rodzicom i opiekunom dzieci:

- matce lub ojcu,

- opiekunowi faktycznemu, który wystąpił z wnioskiem do sądu o przysposobienie dziecka, - opiekunowi prawnemu,

- osobie sprawującej pieczę zastępczą nad dzieckiem, tj. rodzicowi zastępczemu, osobie prowadząca rodzinny dom dziecka,

- innej osobie, której sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem.

Świadczenie przysługuje na dzieci, które uczęszczają do żłobka, klubu dziecięcego lub są objęte opieką dziennego opiekuna, na dofinansowanie kosztów objęcia dziecka opieką w tych placówkach.

Świadczenie wynosi 1500 zł miesięcznie na dziecko, a jeżeli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności (łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji) – 1900 zł miesięcznie, nie więcej jednak niż wysokość miesięcznej opłaty ponoszonej przez rodzica lub opiekuna za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.

Świadczenie aktywnie w żłobku nie przysługuje, jeśli miesięczna opłata za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna jest wyższa niż ustawowo określony maksymalny koszt pobytu dziecka w takiej placówce. Od 1 października 2024 r. do 31 marca 2025 r. limit ten wynosi 2200 zł.

Świadczenie aktywnie w domu

Świadczenie przysługuje:

• matce albo ojcu, z którą/którym dziecko wspólnie mieszka i pozostaje na jej/jego utrzymaniu,
• opiekunowi faktycznemu dziecka (czyli osobie, która faktycznie się nim opiekuje i wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka),
• na każde dziecko w wieku od 12 do 35 miesiąca,
• w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko.

 Świadczenie nie przysługuje, gdy na dane dziecko rodzic lub opiekun pobrał rodzinny kapitał opiekuńczy w łącznej kwocie 12 tys. zł, nawet jeżeli dziecko nie ukończyło jeszcze 35. miesiąca życia.

Wniosek można składać od 1 października, ale o świadczenie aktywni rodzice w pracy i aktywnie w domu można złożyć najwcześniej w 12 miesiącu życia dziecka. Prawo do świadczenia aktywni rodzice w pracy i aktywnie w domu zostanie ustalone od miesiąca, w którym wniosek wpłynie do ZUS.

 Wniosek o świadczenie aktywnie w żłobku można złożyć najwcześniej w dniu, w którym dziecko zacznie uczęszczać do żłobka lub klubu dziecięcego albo trafi pod opiekę dziennego opiekuna. Jeśli wniosek o świadczenie aktywnie w żłobku zostanie złożony:

• w ciągu 2 miesięcy od dnia, w którym dziecko zaczęło uczęszczać do placówki – prawo do świadczenia zostanie ustalone od tego dnia,

• w ciągu 3 miesięcy od 1 października 2024 r. (czyli od dnia wejścia w życie ustawy) – prawo do świadczenia zostanie ustalone od 1 października 2024 r.

Świadczenia z programu Aktywny Rodzic:

• przysługują bez względu na dochód rodziny,
• nie podlegają egzekucji administracyjnej i komorniczej,
• od świadczeń nie pobiera się zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składek na ubezpieczenia społeczne ani składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Szczegółowe zasady przyznawania świadczeń z programu Aktywny Rodzic znajdziesz na stronie www.zus.pl oraz w ustawie z dnia 15 maja 2024 r. o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic”.

Wypłaty świadczeń ruszą do końca tego roku z wyrównaniem od 1 października 2024 r.